Vele jaren fietste ze langs het voormalige militaire ziekenhuis aan de Wisses-dwinger in Leeuwarden en steevast schoot het door haar heen: ‘Wát een prachtig magistraal gebouw. Als ik daar toch eens kon wonen.’ Het monumentale gebouw is inmiddels alweer dik twaalf jaar het tweede thuis van beeldend kunstenaar Eveline van der Pas. Althans, een stukje ervan. Op de zolder heeft ze haar atelier, dat pas echt het hare werd toen ze alles wit verfde en het plafond eruit sloopte. ,,De plek was prachtig, maar ik miste licht en ruimte in de hoogte. Het plafond zat me in de weg.”

Door het atelier helemaal wit te verven, spiegels op te hangen én het plafond eruit te halen, heeft Van der Pas er toch een opvallend lichte en hoge werkruimte van weten te maken. ,,Ik ben hier het liefst ‘s middags als het zonlicht binnenvalt. Ik voel me hier gelukkig. Dit is de plek waar ik tot mezelf kom, mezelf oplaad naast mijn werk als psychotherapeut en docent.” Dat opladen lukt vooral door te werken aan haar kunst, voornamelijk van natuurlijke vezels en transparante stoffen die ze hier om zich heen heeft. ,,Die voelen goed, puur en schoon. Door het formaat kan ik me er letterlijk in wentelen.”

Ook de praktische invulling van de ruimte is haar dierbaar. Zo heeft ze een bescheiden opslag van natuurmaterialen boven het plafond van de gang: onder andere takken en gedroogde planten. De tl-lampen in de nok van de zolder hangen aan katrollen en touwen. ,,Hierdoor kan ik ze laten zakken als ik meer licht nodig heb. Ik voel me soms net een uitvinder”, voegt ze er lachend aan toe. Ook de werktafels zijn dankbare objecten. ,,Die zijn ook in hoogte verstelbaar, zodat ik zowel staand als zittend kan werken. Daar ben ik ontzettend blij mee.”

Hoewel Eveline van der Pas geregeld schildert en tekent, de technieken waarin ze ooit afstudeerde, is de liefde voor textiel het grootst. ,,Het spelen met licht en transparantie heeft een enorme aantrekkingskracht op me.” Mede om die reden werkt de kunstenaar graag met wittinten. ,,Waar zwart kleuren absorbeert, reflecteert wit deze juist. Een witte stof werkt als een projectiescherm voor het hele spectrum aan kleuren. Het kaatst terug. Prachtig!” Ook weerspiegelt de kleur wit de eigen visie die de beeldend kunstenaar nastreeft: ,,Wit staat voor mij voor blanco, voor openstaan, vragen stellen en niet oordelen. Voor onbevangenheid, nieuwsgierigheid en reflecteren. Een houding die ik in mijn werk als beeldend kunstenaar, maar ook naar mijn studenten en cliënten wil uitdragen.”Kledingstukken

Momenteel werkt Van der Pas aan een installatie met witte kledingstukken; witte overhemden, broeken en jurken – opgeduikeld via het Leger des Heils – liggen verspreid over werktafel en vloer. Ze gaan een omgekeerde piramide van mensfiguren vormen, voor haar solo-expositie – volgend jaar – in de Utrechtse Domkerk. Uitgangspunt voor de installatie is de Piramide van Maslow, waarin de menselijke behoeften zijn gerangschikt. Zaken als voedsel en veiligheid vormen hierin de stevige basis, in het puntje onderaan prijken onderwerpen als zingeving en zelfontplooiing. ,,In Nederland zijn de basisbehoeften volgens Maslow voor velen vervuld: we ervaren zelfontplooiing en zingeving, onze behoefte aan schoonheid en wijsheid steeds meer als eerste basisbehoefte.”

Kledingstukken

De kledingstukken worden in de installatie getransformeerd tot mensfiguren, de ene helft met de voorkant naar je toe, de andere helft de achterkant. ,,Hierin weerspiegelt zich Plato’s theorie over de liefde. Zijn idee dat je alleen niet héél bent, dat we daarom altijd op zoek zijn naar de wederhelft.” Vorig jaar maakte Van der Pas voor de zomerexpositie in de Grote Kerk in Leeuwarden ook een installatie met witte kledingstukken. Toen horizontaal, plat en met een richting van oost naar west, waar die nu verticaal zal zijn en zich meer uitwaaiert. ,,Via dit werk in Leeuwarden, ben ik gevraagd voor de Dom. Een eervolle opdracht.”

Dit artikel verscheen eerder in het Fries Dagblad en werd geschreven door Rianne Kramer. Foto: Marchje Andringa